Anestezjolog kojarzony jest z procesem znieczulania pacjenta przed zabiegiem. W praktyce specjalizacja ta jest jednak o wiele szersza. Lekarz anestezjolog opiekuje się pacjentem w całym okresie okołooperacyjnym. Odpowiedzialny jest za pozachirurgiczną kwalifikację pacjenta do zabiegu, określa ryzyko operacji na podstawie stanu zdrowia pacjenta i planowanego zabiegu. Anestezjolog wybiera odpowiedni rodzaj znieczulenia, zapewnia choremu bezpieczeństwo oraz komfort. Na sali operacyjnej współpracuje z pielęgniarką anestezjologiczną. Koniec operacji nie oznacza zakończenia pracy lekarza anestezjologa. W okresie pooperacyjnym leczy ból i zapobiega powikłaniom w okresie pooperacyjnym. Anestezjolodzy leczą także chorych w stanie zagrożenia życia. Ponadto lekarze ci odpowiedzialni są za leczenie bólu ostrego oraz przewlekłego, akcje resuscytacyjne i reanimacyjne. Prowadzą także konsultacje w różnych oddziałach szpitalnych, wzywani są do pacjentów z zagrożeniem życia, dyżurują w karetkach reanimacyjnych pogotowia ratunkowego. Anestezjologia i intensywna terapia to specjalizacja, która wymaga olbrzymiej wiedzy z wielu specjalności.
Studia medyczne
Studia medyczne wymagają od potencjalnych kandydatów szerokiej wiedzy z zakresu biologii oraz chemii. Medycyna jest kierunkiem wymagającym, wiąże się to z tym, że w mniejszym lub większym stopniu lekarz bierze odpowiedzialność za zdrowie pacjentów. Na studiach medycznych realizowane są przedmioty: anatomia, biofizyka, chemia, embriologia, genetyka, farmakologia, immunologia oraz podstawowe nauki kliniczne. Program studiów przewiduje również przedmioty z zakresu chirurgii, kardiologii, medycyny katastrof, medycyny pracy, neurochirurgii, neurologii, okulistyki, opieki paliatywnej, ortopedii, psychiatrii, radiologii i innych. Konieczne jest także odbycie wielu praktyk z licznych dziedzin medycyny. Ukończenie studiów z wynikiem pozytywnym oraz otrzymanie dyplomu nie uprawnia jeszcze do wykonywania zawodu. Absolwenci z dyplomem muszą uzyskać ograniczone prawo wykonywania zawodu. Po otrzymaniu tego dokumentu z okręgowej izby lekarskiej lekarze odbywają staż w placówce służby zdrowia, trwający 13 miesięcy. Staż kończy się lekarskim egzaminem państwowym. Egzamin trwa 4 godziny i składa się z 200 pytań w formie testowej. Każde pytanie posiada 5 możliwych odpowiedzi, z których jedna jest prawidłowa. Uzyskanie pozytywnego wyniku egzaminu uprawnia do wykonywania zawodu lekarza.
Szkolenie specjalizacyjne
Lekarze specjalizujący zobowiązani są do odbycia kursów specjalizacyjnych, wpisanych na listę kursów Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego. Program specjalizacji anestezjologicznej ma na celu zdobycie umiejętności wykonania odpowiednich zabiegów i posługiwania się niezbędną aparaturą.
Program specjalizacji składa się z kursów:
- kurs wprowadzający-wprowadzenie do specjalizacji w anestezjologii i intensywnej terapii, składający się z części teoretycznej oraz praktycznej,
- kurs intensywnej terapii dorosłych,
- kurs intensywnej terapii z elementami toksykologii,
- kurs anestezji i anaglezii regionalnej,
- kurs anestezji w położnictwie,
- kurs diagnostyki i leczenia bólu,
- kurs anestezjologii w onkologii,
- kurs promocji zdrowia, obowiązujący lekarzy, którzy rozpoczęli specjalizację przed 30 maja 2003 roku,
- kurs zdrowia publicznego, obowiązujący lekarzy, którzy przeszło postępowanie kwalifikacyjne i rozpoczęli specjalizację po 2003 roku.
Każdy z kursów zakończony jest kolokwium.
Staże kierunkowe
W zakresie stażu lekarz powinien opanować wiedzę wymaganą do pracy w zakresie specjalizacji anestezjologicznej. Staże, które są obowiązkowe w przypadku specjalizacji anestezjologii i intensywnej terapii to:
- staż specjalizacyjny podstawowy w anestezjologii, odbywający się w ośrodku akredytowanym, trwający 36 miesięcy, kończący się kolokwium oraz egzaminem praktycznym,
- staż specjalizacyjny podstawowy w intensywnej terapii, trwający 24 miesiące, w trakcie stażu odbywają się okresowe kolokwia, a ostatnie 6 miesięcy stażu w ośrodku akademickim kończy się egzaminem praktycznym,
- staż kierunkowy w intensywnej terapii dziecięcej, trwający 1 miesiąc, kończący się sprawdzianem ustnym oraz praktycznym,
- staż kierunkowy w anestezji dziecięcej, trwający 1 miesiąc, zakończony egzaminem ustnym oraz praktycznym,
- staż kierunkowy w kardio- lub torakoanestezji, trwający 1 miesiąc, kończący się kolokwium z wiedzy teoretycznej oraz asystą przy zabiegach,
- staż kierunkowy w neuroanestezji, trwający 1 miesiąc, zaliczany poprzez kolokwium i potwierdzenie wykonanych pod nadzorem zabiegów oraz procedur w zakresie neuroanestezji,
- staż kierunkowy w zakresie diagnostyki i leczenia bólu, trwający 1 miesiąc, kończący się kolokwium oraz sprawdzianem praktycznym, obejmującym samodzielne nieinwazyjne leczenie dolegliwości bólowych oraz uczestnictwo w procedurach inwazyjnych.
Uzyskanie tytułu specjalisty
Specjalizujący się zobowiązany jest do prowadzenia rejestracji swojej działalności praktycznej z zakresu anestezjologii. Lekarz w trakcie specjalizacji musi wykonać przynajmniej 1500 znieczuleń. Ponadto zobowiązany jest do pogłębiania wiedzy przez śledzenie literatury fachowej oraz korzystania z innych źródeł, wskazanych przez kierownika specjalizacji. Konieczne jest także uczestniczenie w posiedzeniach Polskiego Towarzystwa Anestezjologii i Intensywnej Terapii, organizowanych przez Oddział Regionalny Towarzystwa. Lekarz w trakcie specjalizacji zobowiązany jest do przygotowania 2 opracowań poglądowych z dziedziny anestezjologii oraz intensywnej terapii.
Specjalizacja dla lekarzy po stażu dyplomowym trwa 6 lat. Lekarz specjalizujący się w anestezjologii i intensywnej terapii zobowiązany jest do odbycia łącznie 180 dyżurów w sześcioletnim okresie specjalizacji. Na specjalizację w zakresie anestezjologii i intensywnej terapii składa się co najmniej 5 letnia praktyka zawodowa pod nadzorem kierownika specjalizacji. W trakcie tej praktyki wymagane jest 2 letnie kształcenie w zakresie intensywnej terapii.
Studia zakończone są państwowym egzaminem specjalizacyjnym, który składa się z części teoretycznej oraz praktycznej. Etap pierwszy to egzamin praktyczny, polegający na sprawdzeniu umiejętności praktycznych z zakresu anestezjologii i intensywnej terapii. Drugim etapem jest egzamin testowy wielorakiego wyboru z zakresu wymaganej wiedzy. Etap trzeci to egzamin ustny. Zaliczenie wszystkich etapów egzaminu pozwala na uzyskanie tytułu specjalisty anestezjologa.